Çocuklarda geç konuşma sebepleri nelerdir? Çocuklarda konuşma gecikmesi nasıl anlaşılır?

Özellikle erkek çocuklarda daha sık görülen konuşma geriliği, çocuğun yaşıtlarına göre kıyas edildiğinde dil gelişiminde meydana gelen yetersizlik durumundan kaynaklanmaktadır. Çocuklarda geç konuşma sorunu ile karşılaşan ebeveynler "Çocuğum üç yaşında ama hâlâ konuşamıyor, normal mi?" vb. soruları sıklıkla araştırmaya başlarlar. Peki çocuklarda konuşma geriliğinin sebebi nedir? Konuşma gecikmesi nasıl anlaşılır?

Bir çocuğun yaşıtlarıyla benzer konuşma becerilerini sağlayamaması durumu konuşma geriliği olarak adlandırılır. Eğer bir çocuk yaşına uygun şekilde konuşma becerisini sağlayamıyorsa bu durum çocukta "konuşma bozukluğu" veya "gelişimsel dil gecikmesi" olduğunu gösterir. Çocuklarda konuşma bozukluğu genel olarak iki gruba ayrılır. Bunlardan biri herhangi bir organa bağlı olarak gelişen "organik konuşma bozukluğu" olarak adlandırılırken diğeri ise herhangi bir organda bozukluk olmadan meydana gelebilen "işlevsel konuşma bozukluğu" olarak karşımıza çıkar. Genel olarak geç fark edilen ve geç tedavi edilen bu sağlık sorunu anne babaların üzerinde durması gereken oldukça önemli bir konudur.

İLİŞKİLİ HABERKonuşamayan çocuğa okunacak en tesirli dua! Kekeme ve konuşma zorluğunda dilin bağını açan dua

ÇOCUKLAR NE ZAMAN KONUŞMAYA BAŞLAR?

Çocuklar için konuşma çağı genel olarak on ikinci ve on sekizinci ay aralığı kabul edilmektedir. Çocukların bu çağda ilk kelimelerini söylemeye başlamaları ve kelime dağarcıklarının 10-50 civarında olması beklenmektedir. Çocuğun bu yaştaki söylediği kelimelerin yaklaşık olarak dörtte biri anlaşılır düzeyde olmalıdır. Bir buçuk iki yaşından sonra konuşma düzeyi ivme kazanan çocuğun 2 - 2 buçuk yaş aralığında yaklaşık 400 kelime söyleyebiliyor olması ve iki üç kelimelik cümleler kurabiliyor olması beklenmektedir. 2 buçuk 3 yaş aralığındaki çocukların 3 - 5 kelimelik cümleler kurabilmesi, 3 - 5 yaş aralığımdaki çocukların ise 6 -8 kelimeli cümleler kurabiliyor olması gerekmektedir.

ÇOCUKLARDA GEÇ KONUŞMA SEBEPLERİ

1. Çocukların geç konuşmasında etkili olan pek çok faktör bulunabilir. Fakat bunun en önemli sebeplerinden biri işitme azlığı olarak karşımıza çıkar. Bunun sebebi doğumsal olabildiği gibi sonradan da ortaya çıkabilen bir durum da olabilir. Fakat çocuk yüksek sesleri duyabiliyor ve tepki veriyorsa bu durumda işitme kaybından dolayı bir rahatsızlık olma ihtimali düşüktür. 
2. Doğumsal olabileceği gibi sonradan yaşanan olumsuzluklar sebebiyle de ortaya çıkabilen bu rahatsızlık organik değil işlevsel konuşma bozukluğu olursa bunun nedeni psikolojik rahatsızlıklar olarak adlandırılır.
3. Çocuklarda geç konuşma riskini arttıran faktörler arasında radyasyon veya toksik madde maruziyeti, enfeksiyon, kromozom anomalileri, annede hipotiroidi varlığı, işitme-görme kaybı ve travma yer alır.
4. Çocuklarda meydana gelen işitme kaybı, işitsel nöropati bozuklukları, otizm spektrum bozukluğu, zeka geriliği, yarık damak-dudak anomalisi, çift anadil varlığı, psikososyal yoksunluk ve dil bağı gibi rahatsızlıklar da konuşma bozukluğunu meydana getirebilir.

Bunlar dışında çocuklarda konuşma geriliğinin sebepleri şu şekilde sıralanabilir:

• Ailesel dil gecikmeleri
• Gelişimsel dil bozukluğu
• Prematüre doğumdan kaynaklanan büyüme geriliği
• İki dil konuşulması durumunda çatışmalar yaşanması
• İşitme algılanması sorunları ve işitme kayıpları
• Otizm ve zeka geriliği yapan hastalıklar
• Psikososyal uyaran eksikliği
• Çocuğa konuşma fırsatının verilmemesi

ÇOCUKLARDA NE ZAMAN GEÇ KONUŞMADAN ŞÜPHELENİLMELİDİR?

• Bebekler yaklaşık 3-6 aylık oluncaya kadar anlamsız sesler çıkarabilmektedir ve bu o çocukta işitme kaybı olmadığını göstermez. Sağlıklı doğan her bebeğe işitme taraması mutlaka yapılmalıdır.
• 6-12 aylık olan bir bebek "ba ba ba", "ma ma ma" gibi anlamlı sesler çıkarmaya başlamalıdır.

• 12 aylık olan bebek "evet", "hayır" gibi komutları anlamalı ve ismiyle çağırıldığı zaman bakmalıdır.
• 12-16 ay arasında "dede", "baba" gibi söyleyebildiği anlamlı 1-2 kelimesi olmalıdır.

• 24. ay tamamlandığında ise 5-10 kelimeli bir kelime dağarcığı gelişmiş olmalıdır.
• 24-36 ay arasındaki bebek "bu ne?", "top nerede?", "ben kimim?" gibi soruları anlayarak anlamlı cevaplar verebiliyor olmalıdır.

• 24-36 ay arasında 2 veya 3 kelimeli cümleleri kurabiliyor olmalıdır.
• 36. aydan sonra kullandığı kelimelerin yabancılar tarafından anlaşılıyor olması gerekir.

• 4-5 yaşındaki bir çocuk basit bir olayı anlatabiliyor olmalıdır.
• 7 yaşında ise karmaşık bir olayı anlatabiliyor olması gerekir.

"Bu maddeleri çocuğunuzun yaş aralığa göre takip edebilir ve büyük çoğunluğunun olmadığını fark ettiğiniz durumda çocuğunuzda geç konuşma probleminden şüphelenebilirsiniz."

 ÇOCUKLARDA GEÇ KONUŞMA TEDAVİ ÖNERİLERİ

- Öncelikli olarak organik bir rahatsızlığı olduğu düşünülen çocuklarda tedavi için bir uzmana başvurulmalı ve doktorun yönlendirilmesine uygun şekilde hareket edilmelidir. Çocuklarda geç konuşma sorunu bazı durumlarda otizm veya serebral palsi gibi rahatsızlıklardan kaynaklanabilmektedir.

- Otizm, konuşma gecikmesinin yanı sıra iletişim ve davranış sorunlarıyla da kendisini gösterebilen karakterize bir hastalıkken; beyin felci olarak da tanımlanabilen serebral palsi ise doğum travması, enfeksiyon gibi nedenlere bağlı olarak merkezi sinir sisteminde meydana gelen hasarlanma sonucunda ortaya çıkan nörolojik bir rahatsızlıktır.

İLİŞKİLİ HABERBebeklerde otizm nasıl anlaşılır?

- Her ikisi de çocuklarda işitme kusuru, dil kaslarının koordinasyonsuzluğu gibi bir takım nedenlere bağlı olarak konuşma gecikmesi ortaya çıkarabilir. Bu iki rahatsızlık durumunda öncelikli olarak bir doktora başvurulmalıdır.

- Fakat bunların dışında herhangi bir organik rahatsızlığı bulunmayan ve ailede geç konuşma öyküsü olan biri bulunan çocuklarda görülen konuşma gecikmesinde ise "bekle-gör" yöntemi uygulanabilir.

- Çocuklarda konuşma gecikmesi durumunun tedavisi için ilk olarak anne babaların bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda çocuklar ile yeterli ve etkili iletişim kurulmasının ne kadar önemli olduğu anne babalara anlatılmalıdır.

- Çocukların bir şey isterken bu isteklerini mutlaka sözel olarak ifade etmeleri beklenmelidir.

- Aynı zamanda tedaviye katkı sağlamak amacıyla çocuklardan kısa kısa öyküler oluşturulması da istenebilir.

İLİŞKİLİ HABER

Hastalık için en etkili mucize dualar! Hastanın şifa bulması için hangi dua okunur?

İLİŞKİLİ HABER

Son yılların gözdesi Airfryer Teknolojisini yakından tanıyalım!