Saygılı bir çocuk yetiştirmenin yolları nelerdir?

Her anne babanın temel hedefi sağlıklı, mutlu, başarılı, kendine güvenen, sorumluluk sahibi bir çocuk yetiştirmektir. Uzman Psikolog Serkan Yükçü Yasemin.com takipçilerine özel saygılı çocuk yetiştirmenin yollarını anlattı.

Çocuğumuzun “saygı” kavramını öğrenmesinin çeşitli yolları vardır. Bunlardan ilki; çocuk, Anne- Babasının saygılı davranışlar konusunda ifade ettiklerini dinler ancak davranışlarını örnek alır. Netice itibariyle, anne-babasının söylediklerinden ziyade yaptıklarını öğrenir. Annesi ya da babası çocuğa karşı saygılı davranışlarda bulunuyor ve bunu çocuğuna hissettiriyorsa, çocuk da “taklit etme” yoluyla öğrenerek bu davranışı içselleştirerek, pratiğe dökecektir.

Ancak anne ya da babası çocuğuyla sert ve emredici bir üslupta konuşuyorsa ya da çocuk istek ve gereksinimlerini ifade ederken dinlenmiyorsa, hata yaptığında başkalarının yanında küçümseniyor ve “yokmuş gibi” davranılıyorsa, saygılı davranmayı öğrenmeyecektir.

Çocuklarımız olaylara ve durumlara karşı ne tür bir davranış sergileyeceğini kendiliğinden bilemez. “Taklit ederek” ve “Örnek alarak” öğrenirler. Örnek bir anne-baba profili sergilemeyen ebeveynler, saygılı bir çocuk yetiştiremez! Çocuklar ben-merkezcidir; etrafında dönüp dolaşan her şeyin kendileri için var olduğunu ve onların emrinde hareket ettiklerini düşünürler. Kendi arzuları ağır bastığı vakit, başkalarının duygularını çabucak unuturlar.

Saygı göstermeyi öğretmek YAVAŞ ilerleyen bir süreçtir ve çocukların uyum sağlamasını sağlamak sabır gerektiren bir eylemler bütünüdür. Aileler çocuklarına doğru davranmalarını ifade ettikten sonra yine de çocuklarının bencilce davranışlarının sürdüğünü görünce hayal kırıklığı yaşayabilirler.

Küçükleri eğitmek ve saygılı olmalarını sağlamak uzun, meşakkatli ama bir o kadar da meyvesi güzel olan bir süreçtir. Eğer çocuklarınız sizleri saygısız tutumları ile sürekli olarak rahatsız ediyor ise beklentilerinizi tekrardan gözden geçirip, çocuğunuzun yapabileceğinden çok şey isteyip istemediğinizi sorgulamanızda fayda vardır. Çocuk ne kadar küçük ise duygu ve davranışlarının kontrol altına alınması bir o kadar zordur. Çünkü empati duygusunun gelişim göstermediği çocuklarınız, başkalarının ne düşündüğünü değil kendilerinin ne istediğine odaklanmaktadırlar. 

• Saygılı davranış ve tutumlarınızda çocuklarınıza doğru ebeveynlik sergilemenin yollarını bulmaya çalışın.
• Onları ne kadar küçük olsalar da birey olarak kabul etmenin ve dinlemenin doğru olduğunu yansıtın. 
• Teşekkür etmek, minnettar olmak, vicdanlı ve merhamet sahibi olmanın faydaları konusunda örnek olun.

Bunları söylemekten ziyade uygulamanın faydalarını kat be kat göreceksiniz.

Kendilerini değerli hisseden, birey olarak kabul edildiği hissini muhafaza eden çocukların, öz saygıları artacak; düşünce, duygu ve ihtiyaçlarının başkaları nazarında dikkate alındığını hissedince, önemli oldukları hissini yaşayacak ve zamanla bunun çıktılarını sevgi, saygı, adalet, vicdan, merhamet sahibi bir çocuk olarak aldığınıza tanık olacaksınız.

Sevgiyle Kalın;
Uzman Psikolog Serkan YÜKCÜ