Çocuklarının eylemlerine sürekli müdahale eden ve gözetmen rolünü üstlenen bir ebeveynlik stili olan helikopter ebeveynlik, çocuklarda özgüven eksikliği, duygusal stres ve riskli davranışlarda bulunma eğilimine neden olabiliyor. İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. T. Gül Şendil, bu ebeveynlik tarzının çocuğun gelişimi üzerindeki etkilerini değerlendirdi.
Çocuklarını yaşamlarının merkezi haline getiren ve sürekli onları kontrol altında tutmaya çalışan ebeven modelleri, sıklıkla karşımıza çıkıyor. Neredeyse çocuğa nefes alma alanı dahi bırakmayan anne ve babalar, bu noktada çocuğun ruhsal ve sosyal gelişiminde olumsuz etkilere neden olabilir. İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. T. Gül Şendil, helikopter ebeveynlik ve bu ebeveynlik tarzının çocuğun gelişimi üzerindeki etkilerini açıkladı.
HELİKOPTER EBEVEYN NE ANLAMA GELİYOR?
Helikopter ebeveynlik teriminin "Çocuğunun her adımını kontrol eden, sürekli denetleyen ve ona neredeyse hiç nefes alma alanı bırakmayan anne babaları" tanımlamak için kullanıldığını ifade eden Şendil, "Ebeveynler bunu genelde "en iyisini yapmak" adına yapıyor ama araştırmalar bunun çocukların ruh sağlığından kariyer seçimlerine kadar pek çok alanda ciddi sorunlara yol açtığını gösteriyor" diye konuştu.
"AŞIRI KONTROL ÇOCUKLARDA DUYGUSAL STRESE NEDEN OLUYOR"
Bu tür yaklaşımın çocuklarda kaygı ve depresyon riskini artırdığına dikkat çeken Şendil, "Aşırı kontrol, çocuklarda özgüven eksikliğine ve duygusal strese sebep oluyor. Örneğin bir araştırmaya göre bu tarz ebeveynlik, çocuklarda ‘mükemmeliyetçi’ bir yapıya neden oluyor. Bunun sonucu olarak, çocuklar kendilerini sürekli baskı altında hissediyor ve asla yeterince iyi olmadıklarını düşünüyorlar. Bazı anne babalar, çocuklarının eğitim hayatına o kadar müdahale ediyor ki bu durum, çocuğun ders çalışma isteğini bile olumsuz etkiliyor. Çocuklar, ders çalışmayı bir "zevk" değil, sadece anne babasını memnun etmek için yaptığı bir görev olarak görüyor. Bu da uzun vadede akademik başarının düşmesine yol açıyor" ifadelerini kullandı.
"ÇOCUKLAR SOSYAL ÇEVRELERİNDE BAĞIMSIZ BİR BİREY GİBİ HAREKET EDEMİYOR"
Ayrıca çocukların kariyer seçimlerinde daha kararsız olduklarını ve hata yapma korkusuyla yeni fırsatlara açık olamadıklarını sözlerine ekleyen Şendil, "Aşırı müdahaleci ebeveynlerin çocukları, arkadaşlık ve romantik ilişkilerde kendilerini yeterince başarılı hissetmiyor. Çocuklar, kendi kararlarını almakta zorlandıkları için sosyal çevrelerinde bağımsız bir birey gibi hareket edemiyorlar. Bu da uzun vadede ilişki problemlerine yol açıyor" değerlendirmesinde bulundu.
KONTROLÜN DOZUNDAKİ ARTIŞ ÇOCUKLARDA RİSKLİ DAVRANIŞLARI ORTAYA KOYABİLİR
Ebeveynlerin her konuda çocuklarını korumaya çalışırken aslında onların bağımsızlık geliştirme şansını da ellerinden aldığına işaret eden Şendil, "Bu durum, bazı çocuklarda riskli davranışların ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Örneğin, bir araştırmada aşırı kontrol edilen gençlerin daha fazla alkol kullandığı tespit edilmiş. Çünkü bu gençler, bağımsızlıklarını kanıtlamak için farklı yollara başvuruyorlar" dedi.
"GEREKTİĞİNDE REHBER EDİLMELİ"
Helikopter ebeveynler için en önemli tavsiyenin, çocuklarının bağımsızlıklarını teşvik etmek ve karar verme süreçlerinde onlara daha fazla alan tanımak olduğunu belirten Şendil, sözlerini şöyle tamamladı:
"Çocukların hata yapmasına izin vermek, onların gelişimi için kritik öneme sahip. Unutmayın, çocukların yanında olmak elbette önemli. Ama bu, onları sıkıca kontrol etmek anlamına gelmiyor. Daha çok, onları desteklemek ve gerektiğinde rehberlik etmek şeklinde olmalı. Çocukların kendi ayakları üzerinde durmalarına fırsat verildiğinde hem daha sağlıklı bireyler yetişir hem de ebeveynler gereksiz bir yıpranmadan korunmuş olur."
BİR YORUM YAPIN 0