Dabbetül Arz nedir? Dabbetül Arz Kuran'da geçiyor mu?

Kıyametin büyük alametlerinden biri olarak kabul edilen Dabbetül Arz'ın kıyamet kopmasına yakın ortaya çıkacağına inanılmaktadır. Peki, Dabbetül Arz ne demek? Dabbetül Arz kıyamet alameti mi? Dabbetül Arz ne zaman ortaya çıkacak? Dabbetül Arz Kuran'da geçiyor mu? Neml suresi 82. ayetin tefsiri nedir?

Kuranı Kerim'de kıyamet gününden bahseden çok sayıda ayet vardır. Bunun yanı sıra kıyametin büyük ve küçük alametleri de İslami literatürde yer etmiştir. Bunlardan biri de Dabbetül Arz. Dabbetül Arz, kıyametin büyük alametlerinden biri olarak kabul edilir ve kıyamet günü yaklaştığında ortaya çıkacağına inanılır.

DABBETÜL ARZ NE DEMEK?

Dabbetül Arz kelimesinin anlamına baktığımızda "dabbe" ve "arz" şeklinde 2 kelimeden oluşan bir tamlamadır. Dabbe, "debelenen, hareket eden" anlamına gelir. Arz ise "yeryüzü" demektir. Dolayısıyla Dabbetül Arz, "yeryüzünde hareket eden" anlamına gelir.

Nitekim Kuranı Kerim'de "Allah bütün canlıları (her dâbbeyi) sudan yaratmıştır. Kimi karnı üzerinde sürünür, kimi iki ayakla, kimi de dört ayakla yürür. Allah dilediğini yaratır. Allah şüphesiz her şeye kâdirdir." (Nur suresi 24/45) buyrulmuştur. Dolayısıyla hayvanlara ve bütün canlılara da "dabbe" denir.

• Dabbetül Arz olarak terimleşen şey ise kıyametin alametlerinden biri olan bir yaratıktır.

DABBETÜL ARZ KURAN'DA GEÇİYOR MU?

Dabbetül Arz ifadesi Kuran'da Neml suresinin 82. ayetinde geçmektedir.

• Okunuşu: Ve izâ vega'al kavlü aleyhim ahraçnâ lehum dâabbeten min el-arzi tükellimuhum ennen-nâse kânû bi âyâtinâ lâ yûgınûn.

• Anlamı:  Söylenen (kıyamet) başlarına geldiği zaman, onlara yerden bir yaratık çıkarırız da insanların ayetlerimize kesin bir şekilde iman etmedikleri konusunda onlarla konuşur.

İLİŞKİLİ HABERKıyamet günü tehlikelerinden korunmak için dualar! Kıyamet günü kişiyi savunacak olan sureler

NEML SURESİ 82. AYET TEFSİRİ

Dabbetül Arz kelimesinin geçtiği ayetin anlamı ve tefsiri Diyanet Kuran Yolu Tefsiri'nde şöyle açıklanmıştır:

"Söylenen'den maksat, 71. âyette ne zaman meydana geleceği sorulan kıyamettir (İbn Âşûr, XX, 38). Nitekim bir sonraki âyette de kıyamet kopmadan önce meydana gelecek olaylar açıklanmaktadır. “Yerden bir yaratık” diye çevrilen ve insanlarla konuşacağı bildirilen dâbbetü’l-arz, tefsirlerdeki bilgilere göre kıyametin yaklaştığını bildiren büyük alâmetlerden biri olarak ortaya çıkacak olan garip bir yaratıktır. Hadislerde bildirildiğine göre inkârcıların, öncekilerin masalları olarak gördükleri ne varsa hepsinin meydana geleceği ve gerçeğin bütün çıplaklığıyla görüleceği kıyamet günü yaklaştığında bunun bir alâmeti olarak “dâbbetü’l-arz” ortaya çıkacaktır (Müslim, “Fiten”, 118, 128-129; Müsned, IV, 7). İslâmî kaynaklarda dâbbetü’l-arz ile ilgili olarak bazı ayrıntılar olmakla birlikte bunun tek bir hayvan mı, yoksa yeryüzünü kaplayacak bir hayvan türü mü veya bunun temsilî bir anlatım mı olduğu hususu açık değildir. Dâbbetü’l-arzın çıkacağı Kur’an-ı Kerîm’de bildirilmekle beraber, onun mahiyeti, ne zaman, nerede ve nasıl çıkacağıyla ilgili ayrıntılara dair bilgilerin çoğu sağlam rivayetlere dayanmamaktadır. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgileri özetleyen Râzî kendi kanaatini şöyle ifade eder: “Şunu bilmelisin ki Kur’an’da bu hususların hiçbiri hakkında herhangi bir delil mevcut değildir. Eğer Hz. Peygamber’den sahih bir haber gelmişse kabul edilir, değilse hiçbir açıklama dikkate alınmaz” (XXIV, 218). Bu sebeple dâbbetü’l-arza Kur’an’da işaret edildiği şekliyle inanıp ondan ötesine gaybî mesele olarak bakmak ve bunu kıyamet alâmetlerinin hikmetleri içerisinde değerlendirmek gerekir (gayb hakkında bilgi için bk. Bakara 2/3). Dâbbetü’l-arz kavramının yeryüzündeki bütün insanları kapsamayan, belli olumsuz şartların ortaya çıkması halinde sadece belli yerlerde vuku bulan veya vuku bulacak olan sosyal bir sarsıntıyı sembolize ettiğini düşünenler de vardır."