Huzursuz bacak sendromu nedir? Belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir?

Huzursuz Bacak Sendromu (HBS) bacaklarda rahatsızlık hissi ile ortaya çıkan ve bazen ailevi özelliği de olan bir hastalık grubudur. Peki özellikle kadınlarda görülen ve geceleri adeta zehir huzur bacak sendromu nasıl tedavi edilir? Belirtileri nasıl anlaşılır? İşte, huzursuz bacak sendromuna dair tüm detaylar...

Ülkemizde yapılan araştırmalarda huzursuz bacak sendromu toplumda %3 civarında görülmektedir. Hastalığın ortaya çıkış yaşı çok değişkendir. Ailevi formlarda yakınmalar sıklıkla genç yaşlarda, hatta çocukluk çağında ortaya çıkabilir. Huzursuz bacak sendromunda olan kimseler genellikle yakınmalarını tam tarif edememekle birlikte bacaklarda rahatsızlık, karıncalanma, germe hissi, ağrı ve uyuşmadan şikayet ederler. Akşamüstü ve gece yatarken bacaklar hareketsizken ortaya çıkan bu yakınmalar, hasta kalkıp dolaştığında, bacaklarını hareket ettirdiğinde veya masaj yapıldığında rahatlar.

Bacak varisleri olan kişilerin yakınmalarını bununla ilişkili zannedip huzursuz bacak tanısı atlanabilir ve yıllarca tedavisiz kalabilirler. Bir grup ise bu ağrıların sebebini romatizmal rahatsızlıklardan olutuğunu düşünerek doktora muayene olmazlar. Bazı çocuklar bacaklarını devamlı oynattıklarından “hiperaktif çocuk” tanısı bile alabilirler. Çocukların gelişme çağında ifade ettikleri bacak ağrıları “büyüme ağrısı” olarak değerlendirildiğinden tedavisiz kalabilirler.

Huzursuz bacak sendromu olan bazı kişilerde yakınmaların şiddeti ve sıklığı o kadar fazladır ki gece uykuya dalmakta zorlanırlar ve uyku kaliteleri bozulur. Kalitesiz ve yetersiz uyku sonucunda da günlük yaşam kalitesi etkilenmeye başlar.

Huzursuz Bacak Sendromu belirtileri nelerdir?

• Bacaklarda huzursuzluk hissine bağlı hareket ettirme ihtiyacı

• Bu yakınmaların oturma ve yatma gibi istirahat durumlarında ortaya çıkması

• Bu yakınmaların akşam saatlerinde ya da gece ortaya çıkması ya da artması

• Bacakları hareket ettirmekle bu huzursuzluk hissinin bir süreliğine azalması veya kaybolması

• Bacaklarda uyuşma, zonklama, üşüme, karıncalanma, baldırlarda kramp, yanma, gıdıklanma ve ağrı gibi sorunların belirmesi.

Huzursuz Bacak Sendromu neden olur?

Huzursuz bacak sendromu nedenleri uzmanlar tarafında uzun zamandır araştırılmasına rağmen henüz tam nedeni tespit edilememiştir. Ancak bu araştırma esnasında olası nedenler belirlenmiştir;

• Demir eksikliği

• Böbrek yetmezliği

• Dopamin hormonu;

Dopamin beyinde salgılanan hormonlardan biridir. Dopamin seviyelerindeki dengesizliklerin huzursuz bacak sendromuna yol açabileceği belirtilir. Huzursuz bacak sendromu için değil, farklı nedenlerle kullanılan ve beyinde dopamin hormonu üzerinde etkisi olan bazı ilaçların huzursuz bacak sendromu belirtilerini kötüleştirdiği veya benzer belirtilere yol açtığı görülmüştür. Dopamin kasların kontrolünde rol oynayan bir kimyasaldır ve huzursuz bacak sendromu belirtileri arasında yer alan istemsiz bacak hareketleriyle bağlantısı olabilir.

• Hamilelik

• Aileden gelen hastalıklar

• Kronik hastalıklar;

Kronik böbrek yetmezliği, diyabet, Parkinson hastalığı, romatoid artrit, tiroid sorunları ve fibromiyalji gibi kronik hastalıklar huzursuz bacak sendromunun ortaya çıkmasında etkili olabilir.

• Bazı antidepresan, tansiyon ve alerji ilaçları kullanmak, sigara tiryakiliği, kahve veya alkolü fazla tüketmek, stres, hareket azlığı, fazla kilolar veya obezite huzursuz bacak sendromunu tetikleyen rahatsızlıklardır.

Huzursuz bacak sendromu ağrısı esnasında ne yapılabilir?

• Bacaklarınıza masaj yapın

• Geceleri sıcak bir duş alın

• Bacak kaslarınıza sıcak ya da soğuk kompres uygulayın.

• Dikkatinizi dağıtacak bir işle uğraşın.

• Yoga gibi rahatlatıcı egzersizler yapın.

• Yürüyün veya esneme hareketleri yapın.

Huzursuz bacak sendromu nasıl tedavi edilir?

Huzursuz bacak sendromunun tedavisi için ilk olarak oluşum sebebinin belirlenmesi gerekir. Kişide demir eksikliği tespit edilirse, demir takviyesi yapılır bunun sonucunda da huzursuz bacak sendromu da tedavi edilmiş olur. Ancak herhangi bir neden belirlenememişse tedavi için yaşam şeklinde değişiklik yapılması gerekir.

Yaşam şeklinde nasıl değişiklik yapılabilir?

• Kafein, tütün ve alkol gibi uyarıcılardan geceleri uzak durulmalıdır.

• Sigaradan sadece geceleri uzak durmak yetmez, sigarayı tamamen bırakmak gerekir.

• Düzenli egzersiz yapılmalı ancak akşam saatlerinde, yatmaya yakın egzersiz yapılmamalıdır.

• Düzenli bir uyku düzeni oluşturulmalıdır. Her gün aynı saatte yatağa girmek, aynı saatte uyanmak, yatmadan önce gevşemek için zaman ayırmak önemlidir.

• Ağrı kesici veya magnezyum ya da B12 destekleri belirtileri hafifletebilir.