Unutkanlık yaşlılık hastalığı olmaktan çıkmış gençlerde de sıkça görülen bir rahatsızlık olmuştur. Hem sosyal hem kişisel problemlerin neden olduğu unutkanlığın sebepleri nelerdir? Yorgunluk, stres ve vitamin eksikliği gibi nedenlere bağlanan unutkanlık neden olur? Peki, unutkanlık hastalığı nasıl geçer? İşte detaylar...
Unutkanlık ilerleyen yaşlarda görmeye alıştığımız bir durumken, son yıllarda genç yaşlara geriledi. Özellikle 30'lu yaşlarda görülmeye başlanan unutkanlığın en sık rastlananı "psödodemans" adı verilen yalancı bunama oldu. Unutkanlığı özellikle psikolojik nedenlere bağlanması ile birlikte bu durum en çok depresyon halinde olanlarda görülür. Unutkanlığın beraberinde halsizlik, dikkat dağınıklığı, moral bozukluğu, uyku düzensizliği, keyifsizlik, iştah artışı ya da azalması, umutsuzluk gibi semptomların da görüldüğü gözlenmiştir. Peki, unutkanlık neden olur, nasıl geçer? Unutkanlığın sosyal ve psikolojik sebepleri neler olabilir? Unutkanlık ve tedavisine ilişkin merak edilenler haberimizde...
Genç Yaşta Unutkanlık Neden Olur?
Özellikle 50-60 ve daha ileri ki yaşlardan sonra görülen unutkanlıktan şikayet edenlerin çoğunluğu gençlerden oluşmaktadır. Stresli yaşam, düzensiz uyku, haddinden fazla akıllı telefon ve bilgisayar ile ilgilenmek kısa süreli unutkanlığın en önemli nedenlerinden birkaçıdır. Unutkanlık sorunu ilk başlarda geçici hatırlama problemleri olarak görülse de ileride önlem alınmazsa alzheimer, demans gibi hastalıkların habercisi olabilir.
Nöroloji Bölümü Uzm. Dr. Bilge Çetin konuya ilişkin olarak, “Ağır diyetler, vitamin eksikliği, guatr hastalığı, psikiyatrik hastalıklar veya bazı ilaçların uzun süreli kullanımı unutkanlığın başlıca nedenleri arasındadır. Unutkanlık problemleri, başlarda geçici hatırlama sorunları gibi göründüğünde, çoğu zaman önlem almakta gecikilebilmektedir. Genç yaşlardan itibaren uzmanların yönlendirmeleri doğrultusunda hafızayı güçlendirecek alışkanlıkların yaşama adapte edilmesiyle, ciddi bir bellek bozukluğu tehdidine karşı korunmak ve riskleri azaltmak mümkün olabilmektedir” ifadelerini kullandı.
Unutkanlığın Nedenleri Nelerdir?
* Depresyon
* B12 vitamini eksikliği
* Şizofreni, Bipolar Bozukluk
* Zeka geriliği
* Metabolizmayı bozan hastalıklar
* Ağır diyetler
* Beyin ile ilgili rahatsızlıklar
* Hipotiroidi
* Kafa travması, Menenjit
* Uykusuzluk
Unutkanlık Nasıl Tedavi Edilir?
Unutkanlık tedavisinde yapılması gereken ilk şey unutkanlığın nedenlerinin belirlenmesidir. Psikiyatri Uzmanı Dr. Orhan Karaca'ya göre unutkanlığın çok iyi gözlenmesi şarttır. Tedavide erken değerlendirme olması ve hastanın takibinin yapılması önemlidir. Unutkanlığın ne şekilde seyrettiği de yine tedavinin belirleyicileri arasında yer alır. Çünkü unutkanlık düzelebilir ya da gittikçe derinleşebilir. Her hastalığın kendine özgü bir yaklaşım biçimi vardır.
Demans, en belirgin unutkanlık nedenlerinden bir tanesidir. Bu hastalıkta özellikle dikkat edilmesi gereken ilk evredir. Demans erken evrede psikiyatrik belirtileri taklit eder. Kişi hatırlayamadığı için sinirlenebilir, unuttuğu için üzüntü duyabilir, öfkelenebilir.
Karşısındakine “Sürekli aynı şeyi soruyorsun" gibi çıkışlarda bulunur, alışkanlıkları değişmeye başlayabilir. Demans 65 yaşından önceyse 'Erken başlangıç', 65 yaşından sonraysa 'geç başlangıç' diyoruz. Ama demansı olan hastaları biraz irdelersek, geçmişe dönük detaylı bir öykü alırsak, başlangıcın ilk zamanlarda sanki psikiyatrik belirtilerle seyreden bir psikiyatrik hastalıkmış gibi olduğunu görürüz. Bu durumda erken müdahalede erken yanıt alırız. Çünkü demans yıkımla gider, sürekli aşağı doğru iner. Bir yerde tutmanız gerekir. En azından fonksiyon yitimi olmaması açısından ilaç tedavisine erken başlanırsa, kişi yaşamına daha iyi bir şekilde devam edebilir. Ama eğer geç kalınırsa, çok fazla bir şey yapılamıyor.
Unutkanlığınız Varsa Bunları Yapın!
- Her gün 15 dakika güneşlenin ya da 1000IU D vit3 tableti kullanın.
- E vitamini açısından zengin olan bulgur, esmer pirinç, karabuğday, çavdar, kinoa, yulaf gibi besinleri tüketmeye özen gösterin.
- Beynin genç kalması için her öğünde en az 1 dilim ekmek tüketin.
- Antioksidan deposu olan ve beyni genç tutan kırmızı meyveleri bolca tüketin.
- B12 vitamini takviyesi alın yahut B12 vitamini açısından zengin olan et, tavuk, balık, süt, yumurta gibi hayvansal kaynaklı besinleri günlük öğünlerinize dahil edin.
- Beyinde sinir iletimini arttırma özelliğiyle yaşlanma sürecini azaltan Omega-3 kaynağı olan balığı haftada en az iki kez düzenli olarak tüketin.
- Omega-3'ün yanında E vitamini kaynağı olan cevizi sık sık tüketmeye özen gösterin.
- Badem, ceviz, yer fıstığı yağ asidi örüntüsü bakımından zengin kaynaklarımızdan. Ara öğün olarak her gün 10 adet çiğ badem tüketin, beyninizi genç tutun.
- Tirozin adlı madde ile unutkanlığa çare olan ve beyninizi uyararak hızlı düşünmenize ve enerjik olmanıza da katkıda bulunan yoğurdu sofralarınızdan eksik etmeyin.
- Alzheimer için yeşil çay: etkisi siyah çaya göre daha uzun süreli olmakla birlikte iki çayın da akıl fonksiyonlarına olumlu etkisi biliniyor.
BİR YORUM YAPIN 0